Cách giúp gan khỏe mạnh

Paul Kwo, Giáo sư Y khoa Đại học Stanford, giải thích cơ chế gây kém chức năng gan và lời khuyên nhằm bảo vệ nội tạng lớn nhất cơ thể này.

Bilirubin là một sắc tố có màu vàng được sản xuất ra khi các tế bào hồng cầu bị vỡ trong cơ thể. Khi đó, bilirubin sẽ đi vào gan, túi mật và các ống mật trước khi được thải ra ngoài.

Thông thường, bilirubin được đào thải ra khỏi cơ thể nhưng khi gan hoạt động kém hiệu quả, không thể lọc chất độc, bilirubin sẽ tích tụ ở mức độ cao, dẫn đến các nguy cơ về sức khỏe như bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan hoặc xơ gan do rượu, sỏi mật… Một số tình trạng như hội chứng Gilbert – một tình trạng di truyền vô hại, cũng có thể làm tăng nồng độ bilirubin.

Mức độ bilirubin cao gây ra màu vàng rõ rệt trên da, niêm mạc lòng bàn tay, bàn chân, niêm mạc lưỡi và kết mạc mắt… Theo GS Kwo, những người có mức bilirubin cao do bệnh gan cũng có thể gặp phải các triệu chứng như ngứa, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu hơn.

Với những người có vấn đề về gan, ngoài việc chữa trị theo chỉ định của bác sĩ, cần điều chỉnh trong chế độ ăn uống để giúp hạ thấp bilirubin và cải thiện chức năng gan.

Uống đủ nước

Uống đủ nước sẽ giúp giảm mức bilirubin bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho việc loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể. Nam giới nên uống khoảng 3,7 lít nước mỗi ngày và phụ nữ là 2,7 lít nước mỗi ngày.

Phụ nữ nên uống đủ 2,7 lít nước mỗi ngày. Ảnh: Shutterstock

Phụ nữ nên uống đủ 2,7 lít nước mỗi ngày. Ảnh: Shutterstock

Vì nước kích thích sự trao đổi chất và hoạt động như một yếu tố ngăn chặn cảm giác đói nên đây cũng là cách hiệu quả giữ cho bạn mức cân nặng hợp lý. Theo giáo sư Kwo, béo phì là nguyên nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, căn bệnh ảnh hưởng đến 1/4 dân số thế giới.

Ăn nhiều trái cây tươi và rau quả

Trái cây và rau có ít chất béo, ít đường, có ích cho sức khỏe tổng thể của gan và các cơ quan khác. Giáo sư Kwo cho rằng “chế độ ăn Địa Trung Hải” với đặc trưng nhiều trái cây, thực vật, vừa phải cá, thịt, ít béo, ít đường, chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa… là một cách ăn uống tốt dành cho những người muốn cải thiện sức khỏe gan.

Chế độ ăn này nhấn mạnh các loại rau xanh có lá. Rau cải chân vịt, bông cải xanh, bắp cải, rau arugula (xà lách), tất cả đều tốt cho gan. Các loại thực phẩm tốt khác bao gồm nho, lê, quả ô liu…Tuy nhiên, GS Kwo lưu ý người bệnh không nên cố gắng giảm cân qua mỗi bữa ăn, bởi “chìa khóa thực sự ở đây là sự điều độ”.

Tăng chất xơ

Theo Tổ chức Gan Mỹ, chế độ ăn uống giàu chất xơ sẽ cải thiện chức năng gan. Phụ nữ nên hấp thụ 21 đến 25 gram chất xơ mỗi ngày và nam giới từ 30 đến 38 gram. Các nguồn chất xơ tốt bao gồm các loại hoa quả như quả mâm xôi, quả dâu đen, táo, hạt hướng dương, hạt hạnh nhân, quả sung sấy, cần tây, cà rốt non…

Bỏ rượu

Nếu bạn đang muốn cải thiện sức khỏe gan của mình, điều quan trọng là phải giảm, thậm chí ngừng uống rượu. Uống rượu nhiều sẽ khiến gan của bạn sẽ bị tổn thương, có trường hợp rất nghiêm trọng. Giáo sư Kwo cho biết Ủy ban Cố vấn Hướng dẫn Chế độ Ăn uống, một cơ quan liên bang gồm nhiều chuyên gia về sức khỏe, gần đây đã khuyến nghị cả nam giới và phụ nữ nghiện rượu nên hạn chế rượu, xuống mức chỉ uống một ly mỗi ngày. Thậm chí, để tăng cường sức khỏe gan tối đa, bạn nên tránh hoàn toàn việc uống rượu.